1. Chuẩn bị ao nuôi
Ốc bưu đen có thể nuôi tốt ở trong ao đất, ao lót bạt, nuôi bể, nuôi trong giai…với điều kiện nguồn nước ngọt phải sạch, không bị ảnh hưởng bởi thuốc bảo vệ thực vật, chất thải công nghiệp…
Trước khi thả nuôi cần chuẩn bị ao hồ: Cần nạo vét, vệ sinh sạch sẽ để loại bỏ các địch hại có trong ao. Rải vội bột với liều lượng 10kg/ 100 m2 để duy trì pH 6,5-8,0, phát quang bờ ao, dọn dẹp sạch cỏ rác. Ngoài ra cần trồng thêm bông súng, rau muống, các loại rong hoặc thả bèo để vừa làm chổ ẩn nấp vừa cung cấp thức ăn tự nhiên cho ốc.
Mực nước trong ao thích hợp từ 0,5-1,2m. Đặc tính của ốc thường phân bố không đều, chúng thường tập trung ở một số khu vực nhất định, do đó trong ao nên tạo ra địa hình nông sâu khác nhau để đa dạng môi trường sống cho ốc.
Nhiệt độ thích hợp để ốc sinh trưởng và phát triển tốt là từ 22-30 độ C. Nếu gặp thời tiết nóng hơn hoặc lạnh hơn ốc sẽ dừng đi kiếm ăn và lui vào trú ẩn. Vào mùa đông, nếu gặp thời tiết lạnh dưới 10 độ C thì khả năng ốc sẽ bị chết nhiều. Vì vậy, bà con cần có các biện pháp khắc phục khi nuôi ốc vào thời điểm này. Theo kinh nghiệm, bà con nên trồng vào ao nuôi cây bèo tây để giúp ao nuôi được ấm áp vào mùa đông, ốc cũng có nơi để trú ẩn. Thả bèo xung quanh ao để làm vật bám cho ốc, diện tích thả bèo chiếm 20-30% diện tích ao nuôi; làm khung ngăn bèo không để bèo phán tán ra ao. Thả bèo tấm, các loại rong đuôi chồn,... tạo thức ăn tự nhiện trong ao.
Hồ nuôi ốc bưu đen bằng bể xi măng
2. Chọn và thả giống
2.1. Chọn giống
Chọn giống là khâu rất quan trọng để đảm bảo ốc sinh trưởng và phát triển tốt. Ốc giống được chọn cần phải là những con khỏe mạnh, có chất lượng tốt. Phần vỏ ốc không được sứt mẻ, phần đỉnh vỏ ốc có màu tươi sáng. Kích thước ốc giống trong khoảng 0,4-0,6g/con (ốc 2 tuần tuổi, cở hạt đậu xanh). Vận chuyển ốc bằng phương pháp giữ ẩm, cần tạo độ thông thoáng với môi trường bên ngoài, không nên bịt kín.
Ôc con bán trên giá thể
2.2. Thả giống
Con giống sau khi được vận chuyển về nên để 5-10 phút cho ốc ổn định và quen với môi trường mới. Sau đó dùng vật thể lá chuối hoặc nắp xốp làm giá thể thả giống. Đặt lá chuối hoặc nắp xốp trên mặt nước ao hồ, bể… sau đó thả đều ốc lên bề mặt của lá chuối hoặc nắp xốp (chú ý không để giá thể bị chìm), thả giống vào lúc thời tiết mát hoặc phải che mát trước khi thả giống.
Mật độ thả trung bình từ 80-100 con/m2 , tùy vào điều kiện thực tế có thể tăng mật độ lên 200 -300 con/m2. Thời vụ thả giống thích hợp từ tháng 3 tháng 5 hằng năm. Thời gian nuôi trung bình 5-6 tháng, nên thu hoạch trước mùa đông.
3. Quản lý chăm sóc
3.1. Thức ăn và cách cho ăn
Thức ăn của ốc thường là các loại bèo, thực vật thân mền, rau củ quả và các loại trái cây, các phụ phế phẩm nông nghiệp… ngoài ra có thể bổ sung thêm thức ăn tinh như các loại cám cho cá, bột cám gạo, cám ngô. Ốc ở dơ nhưng ăn rất sạch vì vậy thức ăn cho ốc cần rửa sạch, không nhiễm các loại thuốc sâu, các chất hóa học, nhiễm mặn, phèn.
Ốc rất thích ăn bèo cám, đây là loại thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao. Nên trong nuôi ốc nếu có điều kiện chúng ta nên sử dụng thêm 1 ao để nuôi bèo cám cung cấp thức ăn cho ốc. Các loại rau củ quả bổ sung thêm cho ốc như rau muống, mướp , bầu, bí, rau khoai, lá sắn, lá chuối, lá đu đủ…
Cho ốc ăn 1 ngày 2 lần vào buổi sáng sớm và chiều tối. Lượng thức ăn cho ăn trong ngày chiếm từ 5-7% trọng lượng ốc trong ao, nếu trong ao nuôi có nhiều thức ăn từ nguồn tự nhiên thì có thể giảm khẩu phần ăn của ốc. Thức ăn xanh để nguyên cả lá, không băm nhỏ vì ốc có tập tính bám, nó thường bám dưới mặt lá để ăn. Trước khi cho ốc ăn lần sau phải kiểm tra thức ăn lần trước, nếu thấy còn thức ăn cũ thì phải vớt hết rồi mới cho thức ăn mới, đồng thời giảm khẩu phần cho ăn.
3.2. Quản lý môi trường ao nuôi
Thường xuyên kiểm tra pH nước nằm trong khoảng 6.5-8.0. Đối với những lúc thời tiết mưa cần bón thêm vôi với liều lượng từ 3-5kg/ 100 m2 để ổn định pH cho ao nuôi. Trong thời gian 2 tháng nuôi đầu không cần thay nước, trừ khi ốc bị bệnh. Sang tháng nuôi thứ 3, định kỳ 2 tuần thay nước 1 lần, mỗi lần thay 30 – 35% lượng nước trong ao. Sử dụng các vi sinh để làm sạch môi trường ao nuôi, định kỳ 2 tuần/1 lần. Bổ sung khoáng và vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho ốc, hạn chế dịch bệnh cho ốc. Thường xuyên theo dõi, quan sát hoạt động ốc trong suốt quá trình nuôi; kiểm tra hệ thống ao bờ nuôi và kiểm soát các địch hại của ốc.
Trong quá trinh nuôi nếu thấy ốc leo lên thành bể hoặc lên các cây thủy sinh nhô lên khỏi mặt nước thì tiến hành kiểm tra nguồn nước. Nguyên nhân có thể do nguồn nước giảm pH do mưa hoặc nhiễm mặn, nhiễm phèn, thuốc hóa học, nước dơ, ốc ăn phải thức ăn có độ tố (thuốc, phèn, mặn) Tiến hành thay 80% lượng nước. Định kỳ sử dụng vôi, chế phẩm vi sinh để làm sạch môi trường nước. Đối với nuôi trong bể hoặc nuôi trong giai chúng ta nên hạn chế để nước mưa tiếp xúc trực tiếp lên ốc, làm ốc hao hụt nhiều.
4. Thu hoạch
Thời gian nuôi thường từ 4-6 tháng khi ốc trong ao đạt trọng lượng 25-30 con/kg là có thể thu hoạch để xuất bán. Bà con có thể thu hoạch ốc theo hình thức tỉa dần, có nghĩa là bắt những con lớn đạt trọng lượng trước, để lại những con bé nuôi tiếp. Đây là hình thức nuôi gối đàn thích hợp cho ốc phát triển và giảm lượng thức ăn không cần thiết.
Khi thu hoạch ốc, bà con thu ốc vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, lúc này ốc nổi lên trên đi tìm ăn nên rất dễ bắt. Bà con có thể bớt lại một lượng bố mẹ nhất định để nuôi ốc sinh sản cho vụ sau.
Lưu ý: Nếu lưu giữ ốc qua đông làm ốc bố mẹ sang năm thì cần có biện pháp trú đông cho ốc hiệu quả, nhất giữ ấm và che chắn gió, mưa, cũng như ngăn chặn các động vật như chuột, rắn, chim, cò, ếch nhái,… hại ốc. Trong thời gian trú đông không cần cho ốc ăn, chỉ cần giữ ấm cho ốc.