TÁI CƠ CẤU, NHIỆM VỤ CHIẾN LƯỢC

Nhân kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống ngành NN&PTNT, trao đổi với phóng viên Báo Quảng Nam xung quanh vấn đề phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Giám đốc Sở NN&PTNT Huỳnh Tấn Đức khẳng định:

Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cần tiến hành đồng thời hệ thống các giải pháp về chính sách, cơ chế, phát huy nguồn lực, xây dựng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Đây là nhiệm vụ chiến lược trọng tâm trong thời gian đến.

* Ông đánh giá thế nào về lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn của tỉnh trong 5 năm trở lại đây?

Ông Huỳnh Tấn Đức: Thời gian qua, Quảng Nam đã đặt ra những mục tiêu, giải pháp cụ thể cho phát triển nông nghiệp của tỉnh. Theo đó, tùy thế mạnh của từng tiểu ngành mà chọn hướng phát triển bền vững; đặc biệt  chú trọng đến kinh tế rừng, thủy sản và chăn nuôi, từ đó tạo động lực đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng. Đồng thời tập trung mọi nguồn lực đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, đáp ứng yêu cầu sản xuất hàng hóa và phục vụ đời sống cư dân nông thôn; tích cực hỗ trợ nhà nông đưa cơ giới hóa và ứng dụng mạnh mẽ tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của nhiều loại nông sản. Nhờ dốc sức thực hiện đồng bộ nhiều khâu, nhất là tập trung mọi nỗ lực cho công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng, con vật nuôi nên tổng giá trị sản xuất nông - lâm - thủy sản trong giai đoạn 2011 - 2015 tăng bình quân hàng năm 4,5%, đạt kế hoạch đề ra và tăng 1% so với bình quân của thời kỳ 2006 - 2010.

Về xây dựng nông thôn mới, từ năm 2010 đến nay Quảng Nam huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc và đã đạt được nhiều thành quả. Tính đến cuối tháng 10.2015, bình quân tiêu chí đạt chuẩn của 204 xã trên toàn tỉnh là 11,38 tiêu chí/xã, tăng 8,77 tiêu chí/xã so với năm 2010. Ngoài 22 xã đã được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn, từ nay đến cuối năm 2015 sẽ có thêm 32 xã cán đích. Đặc biệt, huyện Phú Ninh và thị xã Điện Bàn đã trình hồ sơ đề nghị trung ương thẩm định và công nhận đạt chuẩn nông thôn mới cấp huyện vào cuối năm nay.

* Tổng giá trị sản xuất toàn ngành giai đoạn 2011 - 2015 tăng bình quân hàng năm 4,5%, so với bình quân của giai đoạn 2006 - 2010 tăng 1%. Con số này phần nào cho thấy vẫn còn rào cản phát triển, thưa ông?

Ông Huỳnh Tấn Đức: Việc chuyển đổi những diện tích lúa nước trời, vùng khó tưới, sản xuất kém hiệu quả sang canh tác cây trồng cạn trong các năm qua chưa đạt kết quả cao, nói đúng hơn mới chỉ dừng lại ở việc thực hiện theo chương trình, mô hình trình diễn. Tuy đã có nhiều cơ chế khuyến khích phát triển nông nghiệp - nông thôn nhưng nguồn lực đầu tư cho công tác khuyến nông, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, hỗ trợ trực tiếp sản xuất còn rất ít. Đặc biệt, vấn đề đầu ra nông sản vẫn ở thế bất ổn. Thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp còn hạn chế, mối liên kết giữa nhà nước - nhà nông - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp trong việc sản xuất còn mờ nhạt.

Trên lĩnh vực chăn nuôi, việc tổ chức tiêm vắc xin phòng các loại dịch bệnh nguy hiểm cho gia súc, gia cầm tại nhiều địa phương chưa đạt ngưỡng an toàn. Khâu quản lý môi trường đối với vùng nuôi tôm chưa tốt nên ở nhiều vùng dịch bệnh lây lan khó kiểm soát. Công tác dự báo ngư trường và nguồn lợi thủy sản còn bất cập. Công nghệ bảo quản trên tàu cá chưa được chú trọng nên chất lượng thủy sản khai thác thấp, ảnh hưởng đáng kể đến giá trị đầu ra của sản phẩm và thu nhập của người lao động. Việc quản lý giống cây lâm nghiệp cũng còn bất cập, năng suất và chất lượng rừng trồng vẫn còn thấp.

* Để tạo “cú hích” cho tam nông, trong những năm tới ngành NN&PTNT sẽ có những hướng đi nào, thưa ông?

Ông Huỳnh Tấn Đức: Đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp được xác định là nhiệm vụ then chốt trong thời gian đến và là nền tảng xây dựng nông thôn mới bền vững. Đối với sản xuất lúa, tiếp tục thực hiện chủ trương giảm mạnh các giống dài ngày trong vụ đông xuân và chỉ sử dụng giống trung - ngắn ngày trong vụ hè thu. Khuyến cáo tăng diện tích sử dụng giống lúa lai ở vụ hè thu để giảm nguy cơ thiệt hại do thời tiết và sâu bệnh. Tập trung quy hoạch các vùng sản xuất rau an toàn, bắp, đậu phụng để nâng cao giá trị kinh tế và phát triển vững bền. Tích cực tìm kiếm giải pháp liên kết chuỗi giá trị nhằm duy trì những vùng rau đã được chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP. Chú trọng đầu tư xây dựng mô hình cánh đồng lớn chuyên sản xuất lúa giống, lúa chất lượng cao, các loại hoa màu chủ lực ở những vùng sau dồn điền đổi thửa gắn với kiên cố hóa kênh mương, giao thông nội đồng và đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng, áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ một cách đồng bộ.

Ngoài việc khẩn trương quy hoạch xây dựng những vùng chăn nuôi tập trung, quan tâm đặc biệt đến chất lượng con giống, chúng tôi sẽ tăng cường tập huấn cho nông dân về kỹ thuật chăn nuôi - thú y để có thể kiểm soát và phòng trừ dịch bệnh ở cơ sở tốt hơn. Siết chặt công tác thanh tra, kiểm soát việc mua bán, vận chuyển gia súc, gia cầm ra vào địa bàn tỉnh để xử lý kịp thời những trường hợp vi phạm. Đối với lâm nghiệp, tập trung phát triển, thâm canh cây lâm nghiệp trên cơ sở chú trọng ứng dụng khoa học công nghệ lựa chọn giống là khâu đột phá để tăng tỷ lệ giống keo ngoại, cây nuôi cấy mô và phát huy nhân rộng giống cây bản địa có ưu thế trong sản xuất lâm nghiệp gắn với việc phát triển cây dược liệu dưới tán rừng nhằm tạo sinh kế cho người dân miền núi.

Chúng tôi cũng sẽ nỗ lực nâng công suất tàu thuyền phục vụ đánh bắt xa bờ và nhân rộng mô hình tổ, đội đoàn kết để tăng hiệu quả sản xuất cũng như hỗ trợ nhau trong quá trình hoạt động trên biển. Đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng cảng cá và dịch vụ hậu cần nghề cá Tam Quang, khu neo đậu tàu thuyền Hồng Triều, cơ sở hạ tầng vùng nuôi thủy sản tập trung Tam Tiến, khu sản xuất giống thủy sản Bình Nam.

Tập trung tổ chức lại sản xuất thông qua những hình thức hợp tác, liên kết với các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác. Chuyển dịch cơ cấu ngành theo hướng tăng tỷ trọng thủy sản, lâm nghiệp, chăn nuôi. Nâng cao chất lượng đào tạo nghề và xây dựng chương trình đào tạo nghề nông gắn với các sản phẩm chủ lực cũng như mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác khuyến nông, hình thành quỹ khuyến nông để có điều kiện đầu tư xây dựng cánh đồng lớn. Quan tâm phát triển mạnh kinh tế nông thôn và chú trọng việc xây dựng, chỉ đạo thực hiện bài bản các đề án phát triển sản xuất ở miền núi nhằm giúp đồng bào vùng khó khăn nâng cao thu nhập, góp phần giảm nghèo bền vững. Phát triển hệ thống thủy lợi phải theo hướng phục vụ đa mục tiêu, đảm bảo nhu cầu cung cấp nước cho thâm canh cây trồng, nuôi trồng thủy sản. Cạnh đó, tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung những cơ chế khuyến khích phát triển nông nghiệp - nông thôn để tạo điều kiện huy động các nguồn lực xã hội tham gia xây dựng nông thôn mới…

* Xin cảm ơn ông!

NGUYỄN SỰ (thực hiện)